मानवी जीवनात पुस्तकांचे महत्त्व वादातीत आहे. एकविसाव्या शतकाकडे झेपावणाच्या जगात ते वेगळे सांगायची आवश्यकता नाही हे खरे आहे. पण झपाट्याने समृद्ध होत चाललेल्या जगात व्यक्तिगत जीवनात पुस्तकांची उपेक्षा आणि अवहेलना होते आहे, हे आपण निखळपणे मान्य करायला हवे. पुस्तके महागडी असतात अशी तक्रार करणा-या मंडळींच्या घरी मी जेव्हा सोफा, टी.व्ही., फ्रीज, टेलिफोन इत्यादी सुविधा पाहतो तेव्हा मला ‘महागाई' शब्दाचे कोडेच उमजेनासे होते. पाच-पंचवीस हजारांच्या वस्तू लीलया खरीदणाच्या मंडळींना पंचवीस रुपयांचे पुस्तक महाग वाटते हे एक न उलगडणारे कोडे आहे. माझ्या आसपास राहणा-या शेजारी, मित्र, सहका-यांच्या घरी चाळायला एखादे पुस्तक मिळाले नाही की गुदमरल्यासारखे होते. पुस्तके आपला श्वास आहेत, हे अजून आपण लक्षात घेतलेले नाही.
पुस्तक हा मूळचा संस्कृत शब्द आहे. संस्कृत भाषेत ‘पुस्त' शब्दाचा अर्थ ‘घडण' असा होतो. घडण करणारे ते पुस्तक. मानवी जीवनाची घडण केली ती पुस्तकांनीच. आपल्या जीवनातील सर्वांगीण व सुसंवादी विकासाचे सर्व श्रेय आहे ते या पुस्तकांनाच. असे असून आपण त्यांची उपेक्षा करतो आहोत, हे बरे नव्हे. मानवाच्या सर्वंकष भावभावना, कल्पना, विचार, अनुभव, ज्ञान पुस्तकात अक्षरबद्ध केले जात असते. आज आपण पुस्तके ज्या सहजतेने हाताळतो, पुस्तके ज्या सहजतेने आपणाला उपलब्ध होतात त्यामागे हजारो वर्षांचे प्रयत्न आहेत. आपले विचार नि अनुभव जतन करण्याच्या कल्पनेतून पुस्तकांचा जन्म झाला. ही घटना लक्षात घेता पुस्तके ही चालू पिढीने उद्याच्या पिढीसाठी केलेली मौलिक गुंतवणूक असते, हे आपण ध्यानात ठेवायला हवे. आपल्या मुलाबाळांसाठी नि नातवांसाठी
