पौष्टिक असून कधी कधी आपोआप बाहेर गळलेला आढळतो. हा रस बाहेर वाया गेला असतां शरीरसंवर्धनदृष्टया तितका वनस्पतींचा तोटा होतो. कधी कधी हा दुग्धरस विषारी असतो, व त्याबरोबर निरुपयोगी द्रव्येही वाढू लागतात. व्यवहारामध्ये त्या दुग्धरसाचा फायदा होतो. त्यापासून व्यापारी जिन्नस तयार होतात. जसे अफू, रबर वगैरे.
पिंडजाल:–कांहीं वनस्पतीमध्ये सुवासिक तेले, तसेच साखरेसारखे गोड रस उत्पन्न करणाऱ्या पेशी आढळतात. आता ही गोष्ट खरी कीं, अशा पेशीचे अस्तित्व सार्वत्रिक नसून, कांहीं विशिष्ट ठिकाणीच असते. असल्या पेशींचा एकत्र संघ झाला असता त्यास पिंडजाल ( Glandular Tissue ) म्हणतात, ह्या पेशींमध्ये सजीव तत्व कणीदार असून त्यांच्याच चांचल्यशक्तीमुळे ही द्रव्ये तयार होतात. पिंडजालाचा पेशीमध्ये पोकळ्यांशी संबंध येऊन पिंडांतून उत्पन्न होणाऱ्या पदार्थांचा सांठा ह्या पोकळ्यांत केला जातो. चोहोबाजूंनी वरील पेशी असून मध्ये पोकळी राहते, व ती पोकळी वाढत वाढत मोठी होते. फुलांतील मधुर रस, पानांतील तेलें अथवा मेण, खोडांत आढळणारे धूपादि पदार्थ, केसांतील संरक्षणाकरिता उपयोगी पडणारा विषयुक्तरस, वगैरे पदार्थांचा उगम पिंडापासून होतो. फुलांतील मधुररस, फुलपाखरे चाखण्याकरितां येतात व त्यापासून केवळ स्त्रीकेसरफुलांची गर्भधारणा होते. कारण, पांखरे स्त्रीकेसर फुलांवर बसून परस्परांचा फायदा करून देतात. किडे, मुंग्या, अगर कीटक जेव्हां वनस्पतीस त्रास देऊ लागतात, त्यावेळेस त्यांचे विषारी केस त्यांस बोचले असतां कीटकास वेदना होतात व त्यामुळे ते पुनः वनस्पतीस त्रास देण्याचे भानगडीत न पडतां दूर जातात. राळ, मेण, धूप, डिंक वगैरे पदार्थ व्यापारीदृष्ट्या उपयोगी पडतात.
पेशी जालाची रचना व मांडणी कांहीं विशिष्ट प्रकारची असते. प्रत्येक प्रकारच्या पेशीजालास काही विशिष्ट काम करावे लागते व त्या कामास योग्य अशी त्याची रचना बनते. जरी व्यवस्थित मांडणी झाली असते, तथापि सुद्धा प्रसंगानुसार निरनिराळ्या पेशीजालास आपली कामें सोडून दुसऱ्यांची कामें करावी लागतात, अथवा आपली कामें संभाळून दुसऱ्यास मदत करावी लागते.
वाढता कोंब-वनस्पतिशरीरांतील सर्व पेशीजालांचा संबंध वाढत्या कोंबामध्ये तयार होणाऱ्या पेशींशी असतो, अथवा निदान त्यांचा उगम
