पान:मराठी रंगभुमी.djvu/48

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.
३२
मराठी रंगभूमि.

सोंग घेणारा इसम गुदमरून जाऊन त्याला बोलतां बोलतां धाप लागे. सरस्वतीचे सोंग घेणारे पात्र नेहमी लहान असून त्याचा आवाज बहुतकरून खणखणीत असे. मोरावर बसल्याची ऐट करून पुढे लांकडी मोर बांधावयाचा व मागें पिसारा खोवून देऊन जणूं काय मोर नाचत आहे असे दाखविण्याच्या हेतूने दोन्ही हातांत दोन हातरुमाल उडवीत हे पात्र आपल्याच पायावर नाचत असे; व नाचतां नाचतां त्याची अशी ताणपिट उडे की, सूत्रधाराने 'माते वंदन करितों' ह्मणून मटल्यावर त्याला 'सूत्रधारा, तुजप्रत कल्याण असो' हा आशीर्वाद धापेमुळे प्रत्येक शब्दावर मुक्काम केल्याखेरीज देतां येत नसे. असो; ही दोन्ही पात्र अज्ञ असून भाषण वगैरेंत जरी विसंगतपणा पुष्कळ असे तरी त्या वेळचा प्रेक्षकसमाज भाविक असून ती पद्धत ही विशेष प्रचारांत आल्यामुळे त्यांच्या कामाबद्दल गौरवच होत असे. गणपती व सरस्वतीखेरीज मारुती, रावण वगैरे पात्रांतही थोडासा लक्ष देण्यासारखा भाग असे. तो हा की, मारुतीचे शेपूट चिव्याची कांब लावून दहावीस हात मोठे करीत व त्याच्या भोंवतीं फडकी गुंडाळीत; व एवढे मोठे शेपूट उचलत नसे ह्मणून त्या पात्राच्या मदतीस आणखी दोन तीन इसम देत, व ते आंगापेक्षां शेंपटीचा बोंगा मोठा ठेवणाऱ्या मारुतीला अलाव्यांतील सोंगाप्रमाणे शेंपटीसह उचलून