( २०३ ) प्रत्यक्षीकृतोऽसि । विज्ञप्तश्चकवर्ती त्वदर्थम् - यथा प्रायेण प्रथमे वयसि सर्वस्यैव चापलैः शैशवमपराधीति । तथेति च प्रतिपन्नं स्वामिना | अतो भवता राजकुलमकृतकालक्षेपमागन्तव्यम् । अवकेशीवादृष्टपरमे- श्वरो बन्धुमध्यमधिवसन्नासि मे बहुमतः । न च सेवावैषम्यविषादिना वा परमेश्वरोपसर्पणभीरुणा भवता भवितव्यम् । ' असा अपरिचितावर उपकार करणारा पुरुष क्वचितच आढळेल ! ह्मणूनच अकारणबंधु कृष्ण याच्या साधुत्वा विषयीं बाणभट्टानें कृतज्ञतापूर्वक प्रद्योत- हि वर्णन केले आहे. ती दोन पधें निबंधांत दिलींच आहेत. कादंबरीवरून पाहतां मुख्यत्वेकरून शृंगार व करुण ह्या दोन रसांचीच बाणकवीस आवड आहे असे वाटले होतें. परंतु हर्षचरितावरून पाहतां वीररसाविषयींहि त्याचा तसाच अभिनिवेश असल्याचें ध्यानांत येतं व त्या रसांप्रमाणेंच त्यानें केलेलीं वीररसाचींहि वर्णनें चांगली साधली आहेत. प्रभाकरवर्धन याच्या पराक्रमाचें वर्णन बाणभट्टानें केले आहे त्यांत उत्प्रेक्षा व वीररस हे चांगले साधले आहेत. ‘तेषु चैवमुत्पद्यमानेषु क्रमेणोदपादि हूणहरिणकेसरी सिन्धुराज- ज्वरो गुर्जरमजागरो गान्धाराधिपगन्धद्विपक्कूटपाकलो लाटपाटवपाट. चरो मालवलक्ष्मीलतापरशुः प्रतापशील इति प्रथितापरनामा प्रभाकर वर्धनो नाम राजाधिराजः । ' इ० प्रभाकरवर्धनाच्या पराक्रमाचें अन्यरीतीनें वर्णनः- 'यस्यच वह्निमयो हृदयेषु जलमयो लोचनपुढेषु मारुतमयो निःश्व- सितेषु क्षमामयोऽङ्गेषु आकाशमयः शून्यतायां पञ्चमहाभूतमयो मूर्त इवा दृश्यत निहतप्रतिसामन्तान्तः पुरेषु प्रतापः । ' वाणकवीनें प्रभाकरवर्धनाची स्त्री यशोवती इंचे सतीत्व, पविछन्दानु वर्तन इत्यादि सद्गुणांचें व त्यांतच तिच्या सौंदर्याचेंहि खुबीदार वर्णन केले आहे. - - " तस्य च जन्मान्तरऽपि सती पार्वतीव शंकरस्य, गृहीत परहृदया लक्ष्मीरिव लोकगुरोः, स्फुरत्तरलतारका रोहिणीव कलावतः, सर्व- जनजननी बुद्धिरिव प्रजापतेः, महाभूभृत्कुलोद्गता गङ्गेव वाहिनीनायक- स्य, मानसानुवर्तनचतुरा हंसीव राजहंसस्य, सकललोकार्चितचरणा वयीव धर्मस्य, दिवानिशममुक्त पार्श्व स्थितिर रुन्धतीव महामुनेः,
