पान:न्याय रत्न.pdf/72

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले नाही

________________

न्यायाची मूलतत्वे. ५ येक मनुष्याचे अपराधपरकृत्य करणे दुसरे मनुष्याचे धर्माअन्वये साचे धर्मापि रुध्द होतअसेल तर तसले करणे याणधर्माविरुद्ध केले असे समजून ये ज्याचे त्याचेवध माविरुत्य तेकरणे असले पाहिजे त्यानांचून त्याणे धर्मास विरुधअपराधपरकत्स केले असे म्हणतायेत नाही.(पर्याविरुत्व यामोधमशब्दात स्वधर्माविरुत्थकिंवापरथ माविरुध्द असे दोन भेद उसन्न होतान.) ६ गैरवर्तणुकीचा बयादगार तक्ता दाखलकरण्याऐवजी केदीस दिक्षाजालीहोती त्या *"बद्दलचे असल वारंट किंवा साची कायदेशीर नकूल असली तरीही तीरवटल्यात दाखल करावी परंतु नीदाखल करण्यापूर्वी त्यांन लिहिलेला हाचनो कैदी आहे असे पुराव्या ने सिटकरीत असलेच पाहिजे. ७ गैर पर्नणुकेचे बयार वार तक्ते किंवा वारंटे हीपुराव्यांत दारवल करणेती योग्य अंमलदाराचे सहीवांचून दाखल करण्यास मान्यकरनयेन. वारंट किंवा गैरवर्तणुकीचा तक्ता खटल्यान दारवल करयोंबो शाबिदीनंतरआणि शिक्षा ठरविण्यापूर्वी दारवल करीनजावा. कारण त्यावारंटामुने किंवा त्यातनयामु गाविदी होनसोन तोकागद गुन्त्याचा पुरावाही करणारा नव्हे-के दी शिक्षेस पात्रजाल्यानंतर त्याजला अधिक शिक्षा उरावीकी नाही इके मनान आ णण्याचे उपयोगापु मात्र तोकागद आहे असे समजावे. ९ गुन्हेगाराची गैरवाल,ही के दीने गुन्हा केला असे ठरविण्याचा पुरावा नव्हे सवव गैरवर्तणुकीला तत्का पुराव्यांत सामील ठेऊनये-अधिक शिक्षादेण्यामा न मनांत आणण्याचे उपयोगार्थमात्र देवावा. १० गैरवर्तणुकीचे तत्तयांत दाखल असलेल्या संपूर्णगोष्टी याच कैदीने केलल्याहोत्सा अथवा ज्या गोष्टी सांत नमुद आहेतत्या करणारा मनुष्य हाच नोकैदी आहे असे सिख केल्यावाचून तोकागद रपरल्यान दारवलकरण्यास पात्रहोननाही-गुन्यात येऊन कैदी मुन्तजालेला असेल तर तीत्याची गैरचाल मजबु दीची आहे असेंसमजूनये.शिक्षाजालें लीअसेल तरमात्र साची नीगैरबाल मज बदीची समजलीपाहिजे: शिक्षा होउन अपिलांत सुकताजालीअसेल तरीही गे रचाल मजबुदीची होननाही याअन्नमें न्यूनाधिक्य प्रमाण समजावे. ११ पोलिसाकडील कच्चे चौकशीचे कागदरपोर्ट वन केवगैरे) हेकेरी पर पुराया करंसकवानभसेहोननाहींनकैनेविरुवपक्षोनदासलकरण्यासत्याकागदाचीयोग्यताही नाही असेजरीअसले तरी कारणपरखें पोलिसाविरुवकांमं चालनेसोनसांचे - बिरुलपराच्यार्थसबनतेने ते कागद पोलिसास मारक होऊनरुपयोगीहोतान. १२ केटीने साक्षीदार दिल्हेअसता तेत्यांसारखे जरपरले तर नेलाचेतः