क्लिटोरोमेगॅली
पूर्ण वाढ झालेल्या नवजात मुलीची (Term new born female)
शिस्निका ही लांबीने १ सें.मी.पेक्षा जास्त असेल तर अशा शिस्निकेला मोठी
शिस्निका म्हणतात- 'क्लिटोरोमेगॅली' [1]. शिस्निका मोठी असल्याने
कोणताही अपाय होत नाही. क्लिटोरोमेगॅली असेल तर गुणसूत्रात किंवा
संप्रेरकांत वेगळेपण आहे का? हे जाणकार अॅलोपथि डॉक्टरांकडून तपासून
घ्यावं.
जर मुलगा असेल तर-
आंतरिक जननेंद्रियांची घडण
Y गुणसूत्रात अनेक जीन्स असतात व यातील SRY जीन (Sex
Determining Region/Testis Determining Factor) व इतर
गुणसूत्रांतील काही जीन्सचा प्रभाव मुलाची जननेंद्रिय निर्माण करण्यास
महत्त्वाचा असतो. या जीन्सच्या प्रभावानी गोनाड्सचे वृषण बनू लागतात.
वृषणात २ प्रकारच्या पेशी तयार होऊ लागतात-
• सर्टोली पेशी
• लेडीग पेशी
सर्टोली पेशींतून AMH (अँटी मुलेरियन हार्मोन) संप्रेरक स्रवू लागतं.
या स्रावामुळे मुलेरियन रचनेचा नाश होतो. (मुलाची जननेंद्रिय घडवायची
असल्यामुळे या रचनेची आवश्यकता नसते).
गर्भाच्या पिच्युटरी ग्रंथीतून स्रवणाऱ्या LHच्या प्रभावानी वृषणांतील
लेडीग पेशींतून टेस्टोस्टेरॉन तयार होऊ लागतं.
टेस्टोस्टेरॉन संप्रेरकाच्या प्रभावामुळे वुल्फियन रचनेचा विकास होतो
व वुल्फियन रचनेपासून-
- दोन पुरुषबीजवाहिन्या तयार होतात
- दोन एपिडिडिमीस तयार होतात