निर्माणपर्व

निर्माणपर्व

श्री. ग. माजगावकर

राजहंस प्रकाशन, पुणे

---

प्रकाशक :	प्रथमावृत्ती :
दिलीप माजगावकर	१ डिसेंबर १९८४
राजहंस प्रकाशन
१०२५ सदाशिव पेठ
पुणे - ४११००३०	© सर्व हक्क लेखकाधीन
मुद्रक :	मुखपृष्ठ :
सुरेश जगताप	राजू देशपांडे
जनसेवा मुद्रणालय
१९२ शुक्रवार पेठ
पुणे ४११००२	किंमत रु. चाळीस



स्मृती

कै. दामोदरदासजी ( भाऊ ) मुंदडा व अंबरसिंग सुरतवंती या दोघा सर्वोदयी कार्यकर्त्यांमुळे मी धुळे जिल्हयातील, सातपुड्यातील अक्राणी महालात प्रथम गेलो. सर्वोदयातील अन्त्योदयाचा मूळारंभ आणि राष्ट्रवाद या दोन प्रेरणांचा मला अभिप्रेत असणारा समन्वय या दोघांमध्ये झालेला होता. म्हणून त्यांच्या स्मृतीस हे 'निर्माणपर्व' अर्पण.

पुढे अखिल भारतीय स्तरावर जयप्रकाशांची चळवळ उभी राहिली. या चळवळीतही हे दोन विचार प्रवाह एकत्र आलेले होते. त्यामुळे या चळवळीकडेही मी आकृष्ट होणे, तिच्यात सहभागी असणे स्वाभाविक होते. साधारणत: १९७० ते १९८० असा हा कालखंड. या पुस्तकातील सर्व लेख या कालखंडातील आहेत, चळवळीची एक जीवंत पार्श्वभूमी त्यांना लाभलेली आहे. 'आणीबाणी ' विरोधही यात अर्थातच समाविष्ट आहे.

'अन्त्योदयमूलक राष्ट्रवाद' हे या लेखांमागील समान विचारसूत्र आहे.

'श्रीग्रामायन' या माझ्या पुस्तकात ग्रामीण भारतात मी केलेल्या भ्रमंतीचा 'स्वैर' अंश थोडा अधिक आहे. या भ्रमंतीमागील उद्देश व आशय अधिक स्पष्ट करणारे हे 'निर्माणपर्व' आहे. 'शहादे' ते 'जसलोक' असा हा प्रवास-किंवा प्रवासाचा हा एक टप्पा !

श्री. ग. माजगावकर

अनुक्रम

१.	शहादे	५
२.	आश्रमनगर	५४
३.	२८ नोव्हेंबर	५९
४.	म्हैसाळ	६३
५.	पेरियर नदीचा काठ	६९
६.	बिहार परिवार	७२
७.	एक ऑगस्ट	८०
८.	मुक्तिसंग्राम	८५
९.	हिमालयाच्या अलीकडे आणि पलीकडे	८८
१०.	ऑपरेशन लक्ष्मीरोड	९२
११.	नित्य आणि नैमित्तिक	९८
१२.	यशवंतराव, तर्कतीर्थ आणि बदल	१००
१३.	साम्यवादी पर्याय नको असेल तर ?	१०३
१४.	उथळ आणि खोल काम	१११
१५.	विरोधक	११४
१६.	आपल्या तीन गरजा	११६
१७.	तुकडे	११९
१८.	'मनु' शासन पर्वाकडे	१२५
१९.	ग्राहकशक्ती-राष्ट्रशक्ती	१३०
२०.	तळ नाही तोवर बळ नाही	१३४
२१.	मध्यबिंदू	१३९
२२.	एक प्रयोग	१४१
२३.	नवनिर्माण आणि लोकशाही	१४६
२४.	सन्मान्य अपवाद	१४९
२५.	जनविराट	१५१
२६.	भारतीय मृगेन्द्र	१५६
२७.	चित्त हवे भयशून्य	१६१
२८.	शंभर फुले उमलू द्यात	१७६
२९.	प्रकल्प समिती	१८४
३०.	मुक्काम जयपूर, राजस्थान	१८८
३१.	जसलोक-जत्रा	२००
३२.	अमळथे	२०४
३३.	प्रतियोगी सहकारिता	२२०
३४.	भारतीय समाजवादाकडे	२२४