Jump to content

पान:Ganitatalya gamatijamati.pdf/30

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले आहे
दोनच पर्याय : सत्य किंवा असत्य
गणितातल्या गमती जमती



 "नाही! तो म्हणाला मी खोटं बोलणारा आहे" ‘क’ ने त्याला खोडून काढलं.

 प्रश्न असा : 'ब' आणि 'क' कुठल्या जातीचे होते?

 हा प्रश्न सोडवायला वरील तंत्राचा अवलंब करू. समजा, ‘क’ खरं बोलणारा आहे. म्हणजे 'अ' म्हणाला की तो स्वतः खोटं बोलतो. जर ‘अ’ हा खरं बोलणारा असता तर त्याने विचारलेल्या प्रश्नाचं उत्तर दिलं असतं की 'मी खरं बोलणारा आहे. जर 'अ' हा खोटं बोलणारा असता तरी त्याने हेच उत्तर दिलं नसतं का? कुठल्याही परिस्थितीत 'मी खोटं बोलणारा आहे' असं 'अ' म्हणणार नाही. म्हणजे 'क' चं विधाने खोटं ठरतं - म्हणून तो खरं बोलणारा नाही - खोटं बोलणारा आहे.

 पर्यायाने 'ब' खरं बोलणारा ठरतो.

 अशा त-हेच्या युक्तिवादावर आधारलेली काही कोडी खाली देत आहे. पहा सोडवण्याचा प्रयल करून.

(१) खोटं कोण बोलला?

 मुंबई, पुणे आणि गोवा ह्या तीन ठिकाणी जाणारे रस्ते एका ठिकाणी मिळतात (पुढील चित्र पहा) आणि त्या ठिकाणी एक घर आहे.


त्यात दोन भाऊ राहतात. एक भाऊ नेहमी खोटं बोलतो तर दुसरा नेहमी खरं बोलतो. एक माणूस मुंबईहून ह्या ठिकाणी आला. त्याला