6 आहे असें सिद्ध करण्यास एकही प्रमाण सांपडत नाहीं. ह्मणून पृथ्वी आपले अांसासभाँवतीं भ्रमत आहै अर्सेच ह्यटलें पाहिजे. येथपर्यत पृथ्वी आपले अणूंसासुभैवर्ती फिरते किंवा काय याचा विचार झाल्या. आतां पृथ्वी सूर्यासभोंवती फिरते किंवा सूर्य पृथ्वीसभोंवती फिरतो याचा विचार करू. ११. जळीं, स्थळीं, काष्ठीं, पाषाणीं-सर्व ब्रह्माण्डांत-आकर्षणाचें बंधारण आहेसें दिसतें. चंद्रसूर्यांचे आकर्षणानें समुद्रांतील पाण्यास भरती व ओहोट येतात. पृथ्वीच्या आकर्षणानें पृथ्वीवरील सर्व पदार्थ पृथ्वीकडे ओढले जातात. ग्रहांना कक्षांमध्यें ओढणारा जर कोण नॅसता तर ते सर्व आपआपल्या जडत्वाच्या धर्मामुळे समोर अंतराळांत गेले असते, परंतु कक्षामध्याकडे (केंद्राकडे) त्यांस ओढणारा कोणी तरी आहे यामुळे त्यांस वळवून त्यांच्या कक्षांत तो आपल्या सभोंवतीं त्यांस फिरण्यास लावितो. अशा प्रकारें चंद्र पृथ्वीसभोंवती फिरत आहे. मंगळ, गुरु, शुनि इत्यादिकांचे उपग्रह त्यांचे भोंवती फिरत आहेत. ग्रह सूर्यासभोंवतीं फिरत आहेत. एकूमेकांचे आकर्षणानें ग्रहगतींत जे फेरफार होतात ते सर्व वेधकर्त्यांचे अनुभवास येतात. १२. पदार्थाच्या कणांत जें आकर्षण आहे त्यामुळे ते घट्ट अवस्थेंत आहेत. त्यांस उष्ण केलें ह्मणजे स्नेहाकर्षण कमी होऊन ते पातळ होतात. ते फार उष्ण झाले ह्मणजे स्नेहाकर्षणाचा नाश होऊन ते वायुरूपी होतात. पदार्थ घट्ट असो किंवा पातळ असो किंवा वायुरूपांत असो, या तीही अवस्थांत पृथ्वी त्यास आपल्याकडे ओढीतच असते. डोंगराशेजारीं ओळंबा टाौगेला तर त्यास डोंगर आपल्याकडे ओढून घेतो. पाण्यांत पदार्थ तरंगत असले तर परस्परांचे आकर्षणानें ते एकमेकांकडे ओढले जाऊन एकत्र जमतात. इत्यादि अनेक गोष्टींवरून आकर्षण हैं सर्वे जगतांत जागृत आहे असें दिसतें. १६. क्रित्येक प्रयोगांवरून विद्यानांनी व त्यांतही न्यूत्नानें आकर्ष. णाचे संबंधानें मुख्य दोन नियम शोधून काढिले आहेत ते येणेंप्रमाणें:-
