पान:Ganitatalya gamatijamati.pdf/78

विकिस्रोत कडून
या पानाचे मुद्रितशोधन झालेले आहे
७२
गणितातल्या गमती जमती


चित्र क्र. ३

 प्रश्न ६ असं का व्हावं ? : अशी कल्पना करा की ‘अ’ पासून 'ब' कडे जाणाऱ्या बसेस दर तासाला 'क' वरून जातात. म्हणजे 'ब' पासून अ' कडे जाणा-या बसेससुद्धा दर तासाला ‘क’ वरून जात असणार. पण बसेसचं वेळापत्रक असं होतं की ‘अ’ कडे जाणारी बस बरोबर तासाच्या ठोक्याला - म्हणजे १ वाजता, २ वाजता, ३ वाजता ...... अशी ‘क’ स्थानकावर येई, आणि 'ब' कडे जाणारी बस १ वाजून ६ मिनिटांनी, २ वाजून ६ मिनिटांनी....... अशी ‘क’ वरून जाई. त्यामुळे तो रिकामटेकडा माणूस तासाच्या पहिल्या ६ मिनिटात स्थानकावर आला तर त्याला 'ब' कडे जाण्याची बस मिळे आणि शेवटच्या ५४ मिनिटांत आला तर त्याला ‘अ’ कडे जाणारी बस पकडता येई. तो माणूस ‘वाटेल त्यावेळी' म्हणजे वेळ ठरवून येत नसल्याने तो कुठल्याही तासाच्या शेवटच्या ५४ मिनिटांत स्थानकावर यायची संभाव्यता त्या तासाच्या पहिल्या ६ मिनिटांत तेथे येण्याच्या संभाव्यतेच्या ९ पट होती. म्हणून तो १०० पैकी ९० वेळा 'अ' कडे आणि १० वेळा 'ब' कडे जाई.

 प्रश्न ७ वाढदिवस : तुम्हाला आश्चर्य वाटेल पण पैज जिंकण्याची शक्यता जवळजवळ ७० टक्के आहे ! वर्षाचे ३६५ दिवस जर गृहीत धरले तर असं गणित मांडा. कुठलाही एक मुलगा निवडा. त्याचा वाढदिवस ज्या दिवशी असेल त्या दिवशी बाकीच्या २९ मुलांचा वाढदिवस नसेल याची संभाव्यता काय? त्या मुलांपैकी एक मुलगा निवडल्यास त्याचा वाढदिवस पहिल्याच्या वाढदिवसा दिवशी नसेल याची संभाव्यता ३६४/३६५ आहे. त्या दोघांचे वाढदिवस वेगवेगळे असले तर