- ∴ 125द = 1250
- ∴ द = 10
- ∴. व्याजाचा दर द. सा. द. शे. 10 रु. आहे.
सरळव्याजाची गणिते करताना हे लक्षात ठेवा.
(1) जी संख्या शोधायची तिच्यासाठी अक्षर माना
(2) दिलेल्या मुदतीचे व्याजमुद्दल , दिलेल्या मुदतीची रासमुद्दल , मुदत व्याज इत्यादि गुणोत्तरांपैकी कुठले गुणोत्तर मांडता येते पहा
(3) 100 रु. मुद्दल घेऊन तेच गुणोत्तर दुस-या प्रकाराने मांडा व समीकरण लिहा.
(4) समीकरणाच्या बाजू दोन भांडखोर जुळ्या भावांसारख्या आहेत हे लक्षात ठेवून दोन्हींवर सारख्याच गणिती क्रिया करा, आवश्यक वाटल्यास बाजूंची अदलाबदल करा व अक्षराची किंमत काढा. आतां सरावांसाठी पुढील उदाहरणे सोडवा.
(1) द. सा. द. शे. 10 दराने 700 रु. ची दामदुप्पट किती वर्षांनी होईल?
(2) द. सा. द. शे. 8 दराने 450 रु. ची. 7 वर्षांची रास किती होईल ?
(3) द. सा. द. शे. 9 दराने हेमाने कर्ज काढले आठ वर्षांनी तिला एकूण 1290 रु. द्यावे लागले तर हेमाने किती वर्ष काढले होते ?
(4) 6400 रु. चे. 7 वर्षाचे व्याज 5376 रु. होते. तर व्याजाचा दर काय असेल?
आता पर्यंत ज्या संख्या समप्रमाणात बदलतात, त्यांची गणिते कशी