मांडण्यात येतं. मी संपूर्णपणे निधर्मी आहे. मी जर असं म्हटले की, त्याच्यातील अजागळ भाग पाहिल्यावर माझ्या भावना दुखावतात. तर काय त्या धर्मग्रंथावरती कोणी बंदी घालेल? गीतेमध्ये अस्पृश्यांविषयी जे लिहिलं आहे, स्त्रियांविषयी जे लिहिले आहे ते वाचल्यानंतर माझ्या भावना दुखावतात म्हणून कोणी गीतेवरती बंदी घालण्याचा मुद्दासुद्धा मांडणार नाही. लोकशाहीमध्ये प्रत्येकाला आपापली मते मांडण्याचा अधिकार आहे. आपापला विचार मांडण्याचा अधिकार आहे; पण कोणी 'असं' बोललं तर त्याच्यावरती आम्ही धोंडे फेकू. कोणी असं बोललं तर (भले ते मूर्खपणाचे का असेना) घरं जाळू अशा तऱ्हेची भाषा ही फक्त धार्मिकांचीच असू शकते. कारण ज्यांच्याकडे विचाराचा आधार नाही, ज्यांचं संपूर्ण म्हणणंच मुळी श्रद्धेवरती आधारलेलं आहे त्या श्रद्धेला जर कुठं धक्का लागला तर मेंढरांच्या कळपाप्रमाणे त्यांच्यामागे येणारी माणसं धनगर सोडून निघून जातील याची या सगळ्यांना भीती वाटत असते.
हा मुद्दा काही धर्मांच्याच बाबतीत आहे असं नाही. जोतीबा फुल्यांच्या 'शेतकऱ्याचा असूड' या पुस्तकावर मी लिहीलेल्या पुस्तकाची दुसरी आवृत्ती आज प्रकाशित झाली. महाराष्ट्रातल्या कोण्या एका विद्वानाने कोण्या एका साप्ताहिकामध्ये लेख लिहिला आणि जी मंडळी नेहमी, 'शासनाने लिखाणाच्या, विचारांच्या स्वातंत्र्यावर बंधनं घालू नये' असे म्हणतात तीच मंडळी, 'जोतीबा फुल्यांवरती कोणी मूर्खासारखं लिहिलं (यात तर काही वादच नाही. मी काही लिहिणाऱ्याचे समर्थन करतो असे नाही.) तर त्याला लिहिण्याचा हक्कच नाही, त्याचा निषेध झाला पाहिजे, त्याच्या घरावरती धोंडे फेकले गेले पाहिजेत असे म्हणायला लागले तर त्याही परिस्थितीत त्याच्या विचारांच्या स्वातंत्र्याचे समर्थन करायला मी उभा आहे.
चार वर्षांपूर्वी जोतीबा फुल्यांवरती मी पुस्तक लिहिलं आहे. ज्यांनी जोतीबा फुल्यांचं समर्थन केलं त्यांनी फुले वाचलेत असे मुळीच नाही आणि जोतीबा फुल्यांची जी मतं आहेत ती पचविण्याची त्यांच्यामध्ये कुवत नाही, ताकदही नाही. ती ताकद असती तर ती सगळी मंडळी आज शेतकरी संघटनेत असती. जी मंडळी नेहमी लहान शेतकरी, मोठा शेतकरी असे बोलत असतात त्यांनी जोतीबांचे समर्थन करावे? ज्या जोतीबांनी आठ बैलांच्या शेतकऱ्याच्या घरच्या दारिद्रयाचं वर्णन शंभर वर्षांपूर्वी केलं होतं त्या जोतीबा फुल्यांचे समर्थन ही अर्धीकच्ची डावी मंडळी करू पाहतात. मला या सगळ्या प्रकाराची चिंता वाटते.
