पान:शब्द सोन्याचा पिंपळ (Shabda Sonyacha Pimpal).pdf/192

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.

दिनकर कर्वे, प्रा. गोवर्धन परीख, डॉ. पी. एम्. जोशी, प्रा. न. र. पाठक, प्रा. वा. ल. कुलकर्णी प्रभृती मान्यवरांचा समावेश होता.

 हे मंडळ अस्तित्वात आणण्यासाठी प्रसृत अध्यादेशात मंडळाची उद्दिष्टे स्पष्ट करण्यात आली होती. त्यानुसार मराठी भाषा, संस्कृती व इतिहासाच्या संशोधनार्थ प्रकल्प हाती घेणे, या संदर्भातील ग्रंथ प्रकाशित करणे, मराठी ग्रंथ, चरित्रे, नियतकालिके प्रकाशित करण्यास प्रोत्साहन देणे, मराठी ग्रंथसूची, विश्वकोश, शब्दकोश इ. संदर्भ ग्रंथ प्रकाशित करणे, विश्वभाषांमधील श्रेष्ठ ग्रंथांची मराठी भाषांतरे प्रकाशित करणे, मराठी साहित्य विकासाच्या नवनवीन ज्ञान-विज्ञान शाखांचा शोध घेणे, महाराष्ट्राच्या सामाजिक, राजकीय, सांस्कृतिक आणि साहित्यिक जडणघडणीचा इतिहास लिहिणे इ. चा त्यात अंतर्भाव करण्यात आला होता. या मंडळाने गेल्या ५० वर्षात या अनुषंगाने मोठे कार्य केले आहे.

१. ग्रंथ प्रकाशन

 महाराष्ट्र राज्य साहित्य आणि संस्कृती मंडळाच्या गेल्या सुवर्ण महोत्सवी वाटचालीत मंडळाने अनेक मौलिक ग्रंथांचे प्रकाशन करून महाराष्ट्राच्या साहित्य विकासात मोठे योगदान दिले आहे. प्रा. अशोक रानडे लिखित ‘स्टॅविन्स्कीचे सांगितिक सौंदर्यशास्त्र', डॉ. वा. वि. मिराशी लिखित ‘कालिदास', 'शेक्सपिअर परिचय ग्रंथ', 'महात्मा फुले समग्र वाङ्मय', ‘डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर गौरव ग्रंथ', डॉ. सं. ग. मालशे लिखित ‘साहित्य सिद्धांत', 'कौटिलीय अर्थशास्त्र', स्वातंत्र्यवीर सावरकरांचे ‘भाषाशुद्धी', 'संपूर्ण गडकरी (भाग १, २), आगरकर वाङ्मय खंड', ‘महात्मा गांधी-रवींद्रनाथ ठाकूर’, ‘भारतीय लिपीचे मौलिक एकरूप', ‘सावित्रीबाई फुले समग्र वाङ्मय', 'ग्रीक शोकनाट्ये, ‘कलेची मूलतत्त्वे', ‘बुद्धलीला सारसंग्रह', ‘फार्सी-मराठी अनुबंध', 'केशवसुतांची कविता (यथामूल आवृत्ती) सारखे ग्रंथ मराठी सारस्वतातील दीपस्तंभ म्हणून ओळखले जातात.

२. कोश प्रकाशन

 एकविसावे शतक हे ज्ञान-विज्ञानाच्या विस्फोटाचे शतक म्हणून ओळखले जाते. ज्या भाषेतील संदर्भ वाङ्मय श्रेष्ठ ती समृद्ध ज्ञानभाषा. या दृष्टीने मंडळाने स्थापनेपासूनच विविध प्रकारच्या कोश निर्मितीवर भर दिला आहे. स्वतंत्र मराठी विश्वकोश मंडळ स्थापन करून महाराष्ट्र शासनाने मराठी विश्व कोशाचे १९ खंड प्रसिद्ध करून हिंदीनंतर विश्वकोश असलेली

शब्द सोन्याचा पिंपळ/१९१