पान:वि. स. खांडेकर चरित्र (V. S. Khandekar Biography).pdf/88

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.

चक्रपाणी यांनी याचे तेलुगू संवाद तयार करून चित्रपटनिर्मितीतील आपला तोटा भरून काढण्यासाठी या पटाची निर्मिती तमिळमध्येही केली होती.
 ‘फेमस फिल्म'साठी चक्रपाणी यांनी याची निर्मिती केली होती. १९४० साली प्रकाशित तेलुगू, तमिळ चित्रपट ‘धर्मपत्नी’ कृष्ण-धवल चित्रपट होता. त्याचं इंग्रजी टोपणनाव ‘पतिव्रता' ठेवण्यात आलं होतं. १७० मिनिटांचा हा बोलपट. याची कथा खांडेकरीय पद्धतीची. हा एक मेलोड्रामा होता. सुस्वभावी वेश्या, न सुधारणारा दुष्ट गुंड व चंचल तरुण यांच्या चारित्रिक संघर्षाची ही कहाणी.
 श्रीदेवी नावाची एक वेश्या असते. ती राधा नावाच्या एका अनाथ मुलीचा सांभाळ करते. ती मोठी झाल्यावर मोहनशी तिचे लग्न ठरवते; पण दुसरीकडे आनंदराव नावाच्या एका गुंडाचा राधावर डोळा असतो. तो मोहनच्या वडिलांचे व श्रीदेवीचे जुने प्रेमसंबंध उकरून काढतो. परिणामी अपेक्षेप्रमाणे मोहनचे लग्न मोडते. मग मोहन स्वतंत्र विचारांच्या उमाशी लग्न करतो. आनंदराव मोहनवर खुनाचा आळ घालून त्याला बदनाम करण्याचा प्रयत्न करतो; पण त्याला यश येत नाही. उमा श्रीदेवी व मोहनच्या वडिलांचे पुनर्मिलन घडवून आणते.
 या बोलपटाचे दिग्दर्शन पी. पुलैया यांनी केले होते. तमिळ गीतं रचली होती दैव गोपालन यांनी. संगीत होतं तिमीर बरन यांचं. त्यांना अण्णासाहेब माईणकरांनी साहाय्य केले होते. या बोलपटात पी. भानुमती व ए. नागेश्वर राव यांच्या प्रमुख भूमिका होत्या. नागेश्वर राव यांचा हा पहिला बोलपट. याशिवाय या बोलपटात शांताकुमारी, पेड्डापुरमराजू, लक्ष्मीनाथ सिंह, हनुमंतराव, आदिनारायणैया इत्यादी कलाकारांच्या भूमिका होत्या.

 या चित्रपटाची निर्मिती ‘हंस पिक्चर्स'नी, फेमस फिल्समासाठी करून दिली होती. त्याचे अधिकांश चित्रीकरण कोल्हापूर व परिसरात झालं होतं. यामागे एक इतिहास आहे. सन १९३९ मध्ये वि. स. खांडेकर आणि फेमस सिने लॅबोरेटरी यांच्यामध्ये करार झाला होता. त्यानुसार ‘धर्मपत्नी हा मुळात हिंदीमध्ये काढण्याचे ठरले होते. खांडेकरांनी मराठी कथा, संवाद, गाणी लिहायची. कंपनीनं त्याचा हिंदी तर्जुमा करायचा. खांडेकरांना रु. १५००/- इतकं घसघशीत मानधन देऊ केलं होतं. त्या वेळी खांडेकरांना पटकथेसाठी ५००/- रुपये मिळत असायचे. शिवाय चित्रपट सलग जितका अधिक चालेल तितक्या प्रमाणात लेखकास लाभ देण्याचं ठरलं होतं. प्रत्येक भाषेसाठी स्वतंत्र बिदागी निश्चित करण्यात आली होती. मूळ योजनेनुसार हिंदी, मराठी, ऊर्दू, गुजराती, तेलगू अशा पाच भाषांत हा चित्रपट काढण्याची कल्पना होती.

वि. स. खांडेकर चरित्र/८७