काकाकाकूंच्या या लग्नामुळे तिला ठार मारण्याच्या धमक्या येत होत्या, म्हणून शाळेनंच तिला पोलीस प्रोटेक्शनमध्ये ठेवलं. त्या वेळी माझा जन्मपण झालेला नव्हता, मी १९३० मध्ये जन्मले. माझ्यानंतर माझ्या काकीला एक वर्षाने पहिली मुलगी झाली. तर माझे लाड त्या घरामध्येही खूप केले गेले. आमच्या काकींच्याकडे फार धार्मिक वातावरण नव्हतं. म्हणजे तिला मुसलमान करून लग्न करण्यात आलेलं नव्हतं. ती टिक्की-बिक्की लावायची. मराठी, इंग्लिश, उर्दू हे चांगले विषय होते तिचे. ती घरात उर्दू बोलायची पण ती कधी नमाज-बिमाज पढायची नाही. घरात हिंदू देव देवताही काही नव्हत्या. पूजा केलेली मी पाहिलेलं नाही. नुसते आमचे जे सणवार व्हायचे, त्यांच्यासाठी शिरखुर्मा वगैरे जे व्हायचं, ते त्या घरामध्ये व्हायचं. पण काका जरा धार्मिक होते, ते कुराण वगैरे वाचायचे. नमाज पढायचे पण मसजिदमध्ये जाऊन. मुलींच्यावर सुद्धा तसे संस्कार त्यांनी केलेले नाहीत आणि मुलंसुद्धा त्यांची शिकलेली. तीन मुलं - दोन मुली अन् एक मुलगा. मुलाचं लग्न झालं ते आमच्या पद्धतीने मुसलमान मुलीशी झालं. मुली एम.ए. पर्यंत गेलेल्या. चांगल्या प्रोफेसरच्या नोकरीवर असलेल्या, फॉरिन रिटरनड़. त्यांनी दोघींनी हिंदू मुलांशी लग्नं केली आणि त्याला आमच्या घरात कोणीही ऑब्जेक्शन घेतलं नाही. काकाच्या लग्नाबद्दल आमची आजीच सांगायची की त्याचं लग्न झालं; मग असा गोंधळ उडाला, मग असं झालं. आजी विरोध करून काय करणार? मुलगा एवढा शिकलेला, सवरलेला. त्याच्या विरोधात कोण जाणार होतं? ते आमचे काका इतके शिकलेले. आजी इतकी महान की आमचे काका घरात आले ना की ही बाई डोक्यावर पदर घेऊन पुढे यायची. आदबशीर उभी राहायची. तर एकदा मी तिला सांगितलं पण, की अग, तो तुझा मुलगा आहे. तो येऊन खुर्चीवर बसतो आणि तू अशी उभी का राहते? ती म्हणायची, "नाही, माझा मुलगा असला तरी किती शिकलेला आहे. केवढा मोठा आहे. हजार लोक त्याच्यासमोर झुकतात. मला अभिमान आहे या माझ्या मुलाचा. मी खाली बसणार नाही." आता सून आणि सासू म्हटल्यावर सगळीकडे एकच आहे. हिंदू-मुसलमान म्हणून भांडण नव्हे, एरवी जे होतं सासूसुनेत ना तसं होत असे. म्हणजे ऐकून माहिती आहे. आता त्या काळामध्ये आम्ही त्यांच्याबरोबर नव्हतो कारण ते वेगळे राहायला लागले होते. एवढा प्रश्न यायचा नाही. तशी आमची काकी कधी तरी घरी यायची. आमची आजी कधी तरी जायची. मानाने ठेवायची काकी तिला. आजी आमची एवढं एवढं खायला केलं तर पाठवायची. काकीनं काही केलं तर तीही पाठवायची.
मी भरून पावले आहे : ७