धाडु नको वनी राम, कैकयी बाई ....
सीता निघाली वनवासाला
म्होरं लागलं अशुकवन
धाडु नको, वनी राम, कैकयी बाई ....
२.
अंगणी खेळी सीता
जनकाला पडली चिंता
सीता--- माईला, रामाला द्यावी आता ......
चांदीच्या ताटामंदी
ठेविले मंगळसूत्र
सीतामाईचा पती ओवीतो रामचंद्र ....
मात्र भुलाबाईच्या गीतातून येणारे उल्लेख भूमिस्वरूप, भूदेवी सीतेचे आहेत. तसेच 'माता वा माऊल्या' यांचे उल्लेखही सप्तमातृकांचे असावेत.
भाऊ भाऊ पिकती (टिकती) मातापुढे झळकती
झळकतीचं एकच पान दुरून गुलाबाई नमस्कार
या ओळीतील शब्दांतून कोणते संकेत मिळतात ? पिकणे ही अवस्था तेजाचा एक भाग आहे. परिपक्वता ही नेहमीच तेजस्वी असते.
लोकगीत प्रक्रियांद्वारे बदलत राहते-
वरील ओळ म्हणताना मुली भुलाबाईच्या मूर्तीकडे पाहून नमस्कार करतात. नमनगीताचा पहिला भाग इथे संपतो. या गीतांत संगती नाही हे सतत जाणवत राहते. सार्वत्रिकता, लागून राहण्याची चिवट प्रकृती, अवशेषरूपाने राहणे आणि लुप्त होणे या प्रक्रियांतून टिकलेल्या गाण्यांतून येणारे शब्द, मौखिक गाण्याच्या स्वरूपात जेव्हा आपल्यासमोर येतात, तेव्हा त्यातील असंबद्धता आपल्याला जाणवते. पण तरीही त्या शब्दापाठचा क्षीण आणि सूक्ष्म असा संदर्भ मनाला जाणवतो, तो शब्दात पकडणे शक्य होत नाही.
या गाण्यात 'टोपी' हा शब्द अतिशय मजेशीरपणे येतो. उदा.:
तांब्यापितळी नाय गो |
हिरवी टोपी बायको |
