पान:प्रशस्ती (Prashasti).pdf/234

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.

{gap}}पूर्वी वक्तृत्वास प्रकृत कला मानले जाई. याचे कारण भाषण करण्याची ऊर्मी नि ऊर्जा माणसात उपजत असते अशी धारणा असायची. आज । तिच्याकडे कमावलेली वा कमवायची कला म्हणून पाहिले जाते. आज कला ही जीवन साधना न राहता जीवन साधन झाले आहे. कलेचा -हास या स्वरूप बदलात सामावलेला आहे. माणसात प्रतिभा असते म्हणून त्याची प्रतिमा तयार होते. विश्वसुंदरी उपजत असावी लागते. प्लास्टिक सर्जरी करून उपजत सौंदर्याची निर्मिती करण्याचा अट्टाहास म्हणजे निसर्ग निर्माण करण्याचे दुःसाहस. मानव इतका विकसित झाला. तो निसर्ग अंशाच्या, त्याच्या एका घटकाच्या निर्मितीचा ध्याय घेऊ शकतो. तो ती गोष्ट निर्माणही करतो. पण त्याची क्षमता तितकीच. प्रकृत गुणास उपजत कौशल्याचं जे वरदान असते, ते आपण उपयोजित हेतूने करायचे म्हटले म्हणजे त्यात कृत्रिमता येणारच. शिवाय तुम्ही त्यांचा व्यवसाय कराल तर ठीक. धंद करू मागाल तर कलेचं कातडं लक्तर झालं समजा. कला कौशल्य प्रयत्नाने विकसित करता येते पण मुळात काही उगम, पाझर हवा. ‘आडातच नाही तर पोहोच्यात कुठून येणार?' हे लक्षात घेता सदर पुस्तक हा बूस्टर डोस आहे, हे विसरता कामा नये.

 सर्व बोटे सारखी नसतात तशी माणसेही. सर्व वक्ते म्हणून जन्मत नसतात. मग श्रोत्यांचा प्रश्न तयार होईल. 'वक्ता दशसहस्त्रेषु' मध्ये ही दुर्लभता, अपवाद अधोरेखित आहे. ज्यांच्यात उपजत काही अंश, ऊर्मी, ऊर्जा आहे, त्यांच्या, त्याच्या विकासाचे हे पुस्तक साधन होय. ज्यांना चांगला वक्ता व्हावंसं वाटतं (हे वाटणं उपजत असतं!) त्यांच्यासाठी हे उपयुक्त! पण हे खरं की आजचा काळ अशक्य ते शक्य, करिता सायास' चा असल्याने नसलेलं निर्माण करण्याचा आहे. हे पुस्तक तुमच्यात वक्तृत्वाची आस, प्यास तर निर्माण करेलच. शिवाय ती आस आकांक्षा बनवून ती कुशल रूपात कौशल्याधारे ती विकसितही करेल असा मला विश्वास वाटतो. नव्या काळाची किमया साधणारे किमयागार संदीप मगदूम यांच्या या नव्या धडपडीबद्दल हार्दिक अभिनंदन नि मनःपूर्वक शुभेच्छा!

◼◼

दि. २० डिसेंबर, २०१७
लोकप्रबोधक संत गाडगे महाराज
हिरकोत्तर स्मृतिदिन

प्रशस्ती/२३३