वाचत घडत जातो. माझ्या दृष्टीने हे या चरित्र लेखनाचे वस्तुनिष्ठ फलित होय. चरित्र लेखनाचा मूळ उद्देश अनुकरण व संस्कार, प्रेरणा असल्याने हे चरित्र त्या कसोटीवर यशस्वी ठरते. वाचक वाचत अंधश्रद्धा मुक्त केव्हा होतो, ते त्याचे त्यालाच कळत नाही.
डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांच्या व्यक्तिगत जीवनात आश्चर्यचकित करून सोडणारे काहीच नाही. त्यांच्या चरित्राचा खरा करिश्मा आहे तो त्यांच्या सामाजिक व सार्वजनिक चरित्रात. कोणतेही सार्वजनिक व्यक्तिमत्त्व महत्तम ठरते, ते वैचारिक निकषावर व निष्कर्षांवर ‘अंधश्रद्धा निर्मूलन' हा डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांचा जीवनोद्देश होय. त्याची मांडणी डॉ. दाभोलकरांनी विविध ग्रंथांद्वारे केली आहे. ‘मती-भानामती’, ‘श्रद्धा-अंधश्रद्धा', 'विचार तर कराल', 'अंधश्रद्धा विनाशाय', 'विवेकाची पताका घेऊ खांद्यावरी', ‘भ्रम आणि निरास’, ‘ऐसे कैसे झाले भोंदू’, ‘अंधश्रद्धा : प्रश्नचिन्ह आणि पूर्णविराम’, ‘ठरलं डोळस व्हायचं', 'तिमिरातून तेजाकडे', 'अंधश्रद्धेचे लढे' (भाग १, २, ३) हे सारे ग्रंथ डॉ. राजेखान शानेदिवाण यांनी वाचून सदर चरित्राची मांडणी केल्याने त्यांच्या लेखनात श्रद्धा आणि अंधश्रद्धेची संकल्पना कृष्णधवल अशी स्पष्ट आहे. अंधश्रद्धा निर्मूलन समितीची कार्यपद्धती त्यांना ठाऊक आहे. त्यामुळे ते या चरित्रातून अंधश्रद्धेसंबंधी आचार, विचार हे विवेक आणि विज्ञान या दोनच कसोट्यांवर पारखायचे असतात, हे ज्या जबाबदार जाणिवेने स्पष्ट करतात, त्यातून लेखकाची चरित्र लेखनाविषयीची प्रतिबद्ध भूमिका अधोरेखित होते. आपणाला । विवेकशील विज्ञाननिष्ठ माणूस घडवायचा आहे, हे डॉ. दाभोलकरांच्या मनी-मानसी जितके स्फटिकवत स्पष्ट होते तितक्याच पारदर्शीपणे ते । लेखकालाही उमजलेले असल्याने हे चरित्र स्वतःच अंधश्रद्धा निर्मूलनाचे साधन बनले आहे. अंधश्रद्धा म्हणजे नेमके काय, श्रद्धा व अंधश्रद्धेतला फरक माणसास त्या गर्तेतून बाहेर काढता येणे शक्य नसते, याची जाण व जाणीव डॉ. शानेदिवाण यांना असल्याने त्यांनी डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांची वैचारिक बैठक प्रगल्भपणे विश्लेषित केली आहे. त्या अंगाने हे प्रकरण चर्चित चरित्राचा गाभा होय. त्याला पुरेसा न्याय लेखकाने दिला असल्याने हे चरित्र परिणामसाधक ठरले आहे.
माणसाची ओळख म्हणजे त्याचा आचार, विचार आणि कृती होय. कृती म्हणजे अभिव्यक्ती. ती उच्चारातून होते तशी उपक्रमातूनही. डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांबरोबर चळवळीत जिल्हा व राज्य पातळीवर एक कार्यकर्ता। म्हणून कार्य करताना मला डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांचे जे चित्र, चरित्र नि
