पान:जाणिवांची आरास (Janivanchi Aaras).pdf/88

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.

मातृहृदयी नानासाहेब गद्रे

 गेल्या आठवड्यात मी कोकणपुत्र शां. कृ. पंत वालावलकर यांच्या सामाजिक करुणेबद्दल लिहीलं होतं. आज आणखी एका कोकणपुत्राबद्दल लिहिण्याचा योग येतो आहे. योगायोगाने आज त्यांचा स्मृतिदिन आहे. स्मृतिदिन हा आठवांचा उमाळा न होता कृतीचा ओहळ बनून झरझर वाहील तर समाज किल्मिषे नि कोळीष्टके दूर होतील म्हणून हा प्रपंच.
  शिवराम हरी गद्रे, शां. कृ. पंत वालावलकर, वि. स. खांडेकर, डॉ. विजय करंडे हे काही असे कोकणपुत्र होते की ज्यांच्याबद्दल कोल्हापूर-सांगली परिसरातीलच नव्हे तर साऱ्या महाराष्ट्रास त्यांचा आजही अभिमान वाटावा. पैकी डॉ. करंडेच्या रूपाने एक दिवा अजून लुकलुकत आहे खरा! शिवराम हरी गद्रे हे देवरूखचे व्यापारी, कष्टाच्या जोरावर मोठे व्हायचे म्हणून घाटावर कोल्हापुरी आले. सचोटीने व्यापार करून मोठं होता येतं याचा वस्तुपाठ त्यांनी महाराष्ट्राला घालून दिला. ते अनेक संस्थांचे आधारवड होते. 'आधी केले मग सांगितले' हे त्यांच्या जीवनाचं ब्रीद होतं. आज कोल्हापुरातील रेडक्रॉस सोसायटी, रोटरी समाज सेवा केंद्र, रोटरी क्लब, बालकल्याण संकुल, महालक्ष्मी धर्मशाळा, खादी ग्रामोद्योग संघ आदी संस्थांमुळे जे सामाजिक स्वास्थ्य टिकून आहे, त्याचे श्रेय गद्रे यांच्या उदार साहाय्यास द्यावं लागेल. ते कोल्हापूरचे 'नाना' होते.
  वालावलकरांप्रमाणे नानांकडे गेलेला कोणी कधी रिक्त हस्ते परतला नव्हता. कोकणच्या तांबड्या मातीत दातृत्वाचे कण नसावेत असा माझा अंदाज होता. आता मात्र खात्री झाली आहे. गद्रे कुटुंबातच सामाजिक कणवांचे कण सतत का सापडतात? ‘समतानंद अनंत हरी गद्रे यांनी

जाणिवांची आरास/८७