कारवाडा किंवा वाडा म्हणतात. वाडी हे स्त्रीलिंगी रूप लघुत्व दाखविते. चौ-वाडी चारचौघेजण जमण्याचे ठिकाण तें चावडी. रा. भारदे ह्यांच्या मते हा शब्द चव्हाटी ह्या शब्दापासून निघाला. गांवकऱ्यांचे परस्पर घरकी व गांवकी व्यवहार एकमेकांत किती गुरफटले होते व आहेत हे जातवतनदार व गांववतनदार ह्यांच्या कामांचे वर जे दिग्दर्शन केले आहे त्यावरून लक्षात येईल. चावडीवर नुसते सरकारी व सार्वजनिक व्यवहारच होत नसत. खाजगी वाद, भानगडीसुद्धां चावडीवरच येत. मोठ्या वस्तीच्या गांवांत जातीजातींनी आपापल्या खास सार्वजनिक कामासाठी गांव-चावड्यांखेरीज स्वतंत्र जात-चावड्या बांधल्या आहेत. शहरांतून अनेक पेठा आणि त्यांच्या अनेक चावड्या व पाटीलकुळकर्णी पाहण्यांत येतात. महार, मांग वगैरे अस्पृश्य जातींच्या लोकांना गांव-चावडींत यऊन बसतां येत नाही; म्हणून बहुतेक खेड्यांत एक गांव-चावडी व दुसरी महार-चावडी अशा दोन चावड्या नजरेस पडतात. पाटलाची गादी गांव-चावडीत असते. तेथे पाटीलकुळकर्णी आपली कचेरी करतात, आणि आपल्या नानाविध वतनदार नोकरांच्या मदतीनें गांवचा कारभार हांकतात. सर्व प्रकारच्या पट्ट्या-विशेषतः सरकार-सारा-पटविण्याचे मुख्य ठिकाण चावडी असल्यामुळे चावडी शब्दाचा विशेष अर्थ सरकार-पट्टी असा झाला आहे. चावडी दिली म्हणजे सरकार-सारा दिला असा अर्थ होतो. लोक नेहमीं पट्टीपासोडी हा जोड शब्द वापरतात, त्यांत पासोडी ह्याचा अर्थ पाटील हक्क असा असावा; कारण पाटील इनामाला 'पासोडी' इनाम म्हटलेले जुन्या कागदपत्रांत आढळते.असो. सरकारची गांव-कचेरी म्हणून आपण चावडीकडे पाहूं आणि गांव-मुकादमानीचे थोडक्यांत सिंहावलोकन करूं.
गांवची देवस्थाने, धर्मादाय, जत्रा, उत्सव, खेळ, परगणे-अंमलदार, गांव-मुकादम इत्यादींच्या सरकारने मंजूर केलेल्या गांवावर खर्च पडणाऱ्या नेमणुका व वर्षासनें; गरिबांना भिक्षा, आणि आल्यागेल्यांची सरबराई; अधिकाऱ्यांना नजरभेटी आणि चिल्हर खर्च; वगैरे बाबती
