विदेशातून मी परत आलो. संगणकीय सेवा विस्तार डोक्यात घर करून होता. याच दरम्यान तत्कालीन पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी जागतिकीकरण, संगणक क्रांती इत्यादींच्या आवाहनांना प्रतिसाद देत भारतात दूरसंचार, उपग्रह, संगणक क्षेत्रात मोठे बदल घडवून आणायला सुरुवात केली असली तरी कोल्हापूरसारख्या शहरात इंटरनेट सुविधा यायला १९९५ साल उजाडावे लागले होते. त्याच दरम्यान मी जपानला जाणा-या भारत सरकारच्या शिष्टमंडळातून सन १९९६ ला जपान, सिंगापूर, थायलंडसारखे देश पाहिले होते. जपानची संगणकीय व तंत्रज्ञान प्रगती नेत्रदीपक होती. त्या भेटीने प्रभावित होऊन मी सन १९९६-९७ मध्ये बालकल्याण संकुल, कोल्हापूर येथे ज्ञानरंजन केंद्र (Infoternment Center) सुरू केले होते. या कामी दादोबा लडगे ट्रस्टचे मोठे साहाय्य मिळाले होते. त्यातून मी अनाथ, निराधार मुलांची संगणक साक्षरता, प्रशिक्षणाची सोय केली होती. त्या वेळी ती मला क्रांतिकारी वाटली होती.
त्यानंतर आता २०११ च्या फेब्रुवारीमध्ये पंधरा वर्षांनी परत मी हाँगकाँग, सिंगापूर, थायलंड, मलेशियासारखे देश पाहिले. तिथले शिक्षण, समाजजीवन, दळणवळण, संपर्क यंत्रणा पाहिली आणि माझ्या असं लक्षात येऊ लागलं की, माहिती, तंत्रज्ञान, संपर्क, संगणक क्षेत्रात ज्या गतीने तिथे बदल होत आहेत, त्या गतीनं आपलं शिक्षण बदलत नाही, याचं भान मला २००५ साली मी महावीर विद्यालयाचा प्राचार्य झालो त्या वेळी प्रकर्षाने आले होते. जग कुठे चाललं आहे व आपण कुठे आहोत याचा धांडोळा मी गेली ५-६ वर्षे सतत घेत आलो आहे. त्यात या गोष्टीने मी अत्यंत अस्वस्थ आहे की, भारतातील नवी पिढी ज्ञान, रंजनाच्या विविध साधनांच्या वापरानं, संपर्क क्रांतीच्या स्फोटानं तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून इतकी पुढे गेली आहे... त्या मानाने इथले शिक्षण, शिक्षक, अभ्यासक्रम, शैक्षणिक साधने, शिक्षणाची उद्दिष्टं अजून विसाव्या शतकात रेंगाळत आहेत. आपलं शिक्षण अजून ५० वर्षांपूर्वीचं (कालबाह्य) आहे. पाठ्यपुस्तके दहा-बारा वर्षांपूर्वीची असतात. (बालभारती, कुमारभारती, युवकभारती) अभ्यासक्रमही तसेच. अजून आपला इतिहास प्लासीची लढाई खेळतो. आपल्या इतिहासाला इराक, व्हिएतनाम, लिबियाच्या लढाया गावी नसतात. आपला भूगोल अजून अक्षांश, रेखांशात अडकलाय. त्याला अजून जीपीएस् (Globle Position system) माहीत नाही पण आपल्या मोबाईल, मोटारीतून मात्र त्या सर्रास वापरात आहेत. आपलं शिक्षण अजून ‘ऑपरेशन ब्लॅकबोर्ड'मध्ये अडकून आहे. तिकडे जगात रंगीत फळे, डिजिटल
