पान:इस्लामी संस्कृति खंड पहिला मुहंमद पैगंबर चरित्र.pdf/२८

लाजिरवाणें मानीत. स्वतःहि दया दाखवीत नसत. जखमी झालेल्यांसहि ठार करीत. त्यांची कुटुंबे गुलाम करीत.
 बेदुइन फार रागीट असे. जपानी मासे खाऊन फार चिडखोर बनले आहेत. जरा कांहीं झालें तरी त्यांना झोंबते. त्यांना कांहीं सहन होत नाहीं. बेदुइन उंटाचें मांस, खाऊन रागीट झाले. उंट कसा दिसतो? भेसूर, दुर्मुखलेला. बेदुइन स्वतःच्या अपमानाचा बदला घेतल्याशिवाय कधीं रहात नसे. तसें तो न करील तर कायमची अपकीर्ति होईल. आणि बेदुइन रागावत. संतापतहि पटकन. त्यामुळे कोण कुणाचा कधीं अपमान करील त्याचा नेम नसे. आणि मग तीं वैरें पेटत. अरबांचा पूर्वतिहास म्हणजे वर्षानुवर्षे चाललेल्या वैराचा इतिहास, सूड, खून यांचा इतिहास.
 बेदुइन कुलाभिमानास फार जपे. आपला घोडा जातिवंत हवा, उंट चांगल्या रक्ताचा हवा, असें त्याला वाटे. त्याचप्रमाणे स्वतःच्या अंगांतील रक्ताचाहि तो अभिमानी असे. पूर्वजांची नांवें लक्षांत ठेवील. त्यांची सत्कृत्यं वर्णील. अशा कुळांतील मी, अशी प्रतिष्ठा मिरवील. माझ्या कुळाहून तुझे कूळ थोर असेल तर सिद्ध कर असें आव्हान देईल. अशा या आव्हानांतूनहि लढाया पेटत. या कुलाभिमानामुळे जसे द्वेषमत्सर पेटत, त्याप्रमाणे सद्गुणहि येत. बेदुइनची श्रेष्ठता संपत्तीमुळे नसे. तो आळसांत, विलासांत लोळे म्हणून नसे. वैयक्तिक गुणांवर त्याचा मोठेपणा असे. श्रेष्ठ कुळांत जन्मलो असें म्हणणाऱ्यावर जबाबदारीहि असते. आपल्या कुळाची कीर्तिपरंपरा चालवण्यासाठीं साऱ्या जगाशी लढण्याची त्याला हिंमत ठेवावी लागे. त्या बरोबरच तो आतिथ्यशील व उदार असे. जो कोणी आश्रयार्थ येईल, हांक मारील त्याला मदत करी. शत्रूचा हल्ला आला तर प्रथम आपल्या तंबूवर तो यावा, असा तो आपला तंबू उभारी. वाटसरू आला तर तोहि प्रथम आश्रयार्थ आपल्या तंबूंत यावा, असेंहि त्याला वाटे. रात्रीच्या वेळी आपल्या तंबूजवळ तो आगट्या पेटवून ठेवी. हेतु हा की वाळवंटांत भटकणाऱ्यांस मार्गदर्शन व्हावें, त्यानें आपल्याकडे यावें. "मी तुझ्या मानावर माझें संरक्षण सोपवीत आहे." असें जर आश्रयार्थ आलेला म्हणेल तर स्वतःच्या देहाचा मुडदा पडेपर्यंत त्याचा तो सांभाळ करील. अतिथीस आश्रय न देणें याहून दुसरें नीच कर्म नाहीं. अतिथीला क्वचितच कोणी फसवी आणि असें जो कोणी करी त्याच्या कुळाला कायमची काळोखी लागे.

१४ ।