पान:अन्वयार्थ - २ (Anvayarth - 2).pdf/80

विकिस्रोत कडून
हे पान प्रमाणित केलेले आहे.





फिजीतील भारतीय आणि भारतातील फिजीयन


 दुसऱ्या देशात जन्म घेतल्याने त्या देशाचे नागरिकत्व असलेला माणूस भारतीय नागरिकत्व घेतल्यानंतर तरी राष्ट्राची महत्त्वाची अधिकारपदे घेण्यास पात्र असावा काय? या प्रश्नावर चर्चा चालू आहे; एक जवळजवळ सबंध राष्ट्रीय पक्ष केवळ याच मुद्द्यावर उभा राहू पाहतो आहे. जन्म येथला नाही; पण वर्षानुवर्षे भारतात निवास आहे, येथील सार्वजनिक, राजकीय आयुष्यात जनमान्य स्थान आहे अशांनाही देशाचे पंतप्रधानपद मिळू नये असे काही, त्या पदावर आपला हक्क आहे असे मानणारे, सांगत राहतात. राष्ट्र हा एक भौगोलिक स्थावर मालमत्तेचा तुकडा आहे अशी संकुचित कल्पना केली, की मग अशा प्रकारचे गुंतागुंतीचे प्रश्न तयार होतात. आज जेथे पाकिस्तानचा झेंडा फडकत आहे त्या प्रदेशात जन्म झालेले आणि फाळणीच्या काळात निर्वासित म्हणून हिंदुस्थानात आलेले लक्षावधी नागरिक आहेत. त्यांच्यापैकी कोणालाही पंतप्रधान किंवा तत्सम पदावर अधिकार कधीच सांगता येणार नाही? हा प्रश्न केवळ तार्किक नाही. भाजपाचे नेते, पंतप्रधानपदासाठीचे संभाव्य वारसदार श्री. लालकृष्ण अडवाणी यांचा जन्म पाकिस्तानी प्रदेशातला. त्यांचा जन्म झाला तेव्हा पाकिस्तान मुळी जन्मालाच आले नव्हते. अर्थातच, ते कधी पाकिस्तानी नागरिक नव्हते. त्यामुळे, त्यांच्याबद्दल असा वाद निर्माण होऊ नये; परंतु पंतप्रधानांच्या खुर्चीवर डोळा ठेवून बसलेला भाजपातील कोणी पुढेमागे असा युक्तिवाद वापरणारच नाही याची खात्री देणे कठीण आहे.
 अमेरिकेत निवासी झालेला माझा एक पुतण्या आपल्या बापालाच सांगतो, डॅडी, तुम्ही अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष होऊ शकत नाही. राष्ट्राध्यक्षपद मिळवण्यास मी निदान पात्र आहे.

 भारतातील कोणी नागरिक दुसऱ्या देशात गेला आणि त्याने काही राजकीय

अन्वयार्थ – दोन / ८२